پيش بيني خرد شدگي در معادن روباز؛ يك مدل فازي

در مهندسي انفجار خردشدگي يك مسئله كاربردي است كه به نوع استفاده از سنگ بستگي دارد . در معادن روباز ميزان خردشدگي تاثير زيادي را بر هزينه هاي واحد فرآيندهاي پايين دست، از جمله بارگيري، باربري و سنگ شكني دارد . از اينرو پيش بيني خردشدگي و انتخاب الگوي انفجار بر اساس آن به كاهش هزينه هاي ذكر شده منجر خواهد شد . پارامترهاي موثر بر خردشدگي (مشخصات سنگ، ويژگي هاي ماده منفجره و الگوي انفجار ) اغلب دقيق نبوده و همچون ساير زمينه هاي مرتبط با سنگ، همواره درجه اي از عدم قطعيت در آن ديده مي شود . بطوريكه كوشش هاي گذشته براي پيش بيني آن معمولا به ساده سازي مسئله و حذف اين عدم قطعيت منجر شده است . در اين پژوهش سعي شده است تا با پذيرش ابهام موجود در مسئله، با ايجاد يك مدل فازي با پارامترهاي ورودي شامل : بارسنگ، نسبت فاصله داري بر بار سنگ، نسبت طول چال بر بار سنگ، نسبت طول گل گذاري بر بارسنگ، تعداد رديف، خرج ويژه، سرعت انفجار ماده منفجره، نسبت خرج بر تاخير، انديس قابليت انفجار و آبداري چال، پارامترهاي تابع توزيع رزين راملر بعنوان خروجي هاي مدل پيش بيني شوند . در ادامه مدل تهيه شده به كمك داده هاي حاصل از آناليز تصويري،تهيه شده از دو معدن سنگ آهن گل گهر و مس سرچشمه توسط مولفين، و شبكه عصبي - فازي بهينه سازي شده است . نتايج ارزيابي مدل فازي، در مقايسه با مدلهاي تحليلي همبستگي بيشتري را با داده هاي آناليز تصويري نشان داده است كه قابليت مدل فازي را در اين زمينه به اثبات مي رساند .

كلمات كليدي:

مهندسي انفجار، معادن روباز، خردشدگي، سيستم فازي، شبكه عصبي- فازي

سومين كنفرانس مكانيك سنگ ايران-1386

نويسند‌گان:

محمدعلي ابراهيمي فرسنگي  - استاديار بخش مهندسي معدن ; دانشگاه شهيد باهنر كرمان