بررسي تخمين تنش هاي برجاي قائم و افقي در سنگ و ارائه راه كار تجربي مناسب

برآورد تنش برجاي افقي متوسط σ hav به روش ثقلي، از ضريب پواسون ν و تنش بر جـاي قائم σv استفاده مي شود . تنش برجاي قائم σv در هر عمقي از زير سـطح زمـين، برابـر عمـق روباره Z ضربدر وزن مخصوص روباره γ است .γZ آناليز آماري تعداد 548 نتيجه آزمـايش وزن مخصوص از انواع سنگ ها نشان داد كه وزن مخصوص متوسط آنها برابر 2,554 تن بر متـر مكعب و معادل 0,0253 مگا پاسگال بر متر است . اين با گراديان تنش قائم حاصل از نتايج برجا كه برابر 0,027 مگا پاسگال بر متر ( بريدي و هوك [) 1] و 0,026 مگا پاسگال بر م تر ( اَرژنگ [)2] گـزارش شده است، نزديك است . آناليز آماري 396 نتيجه آزمايش مربوط به ضريب پواسون نشان داد كه اين ضر يب در همة حالات كوچكتر از 0,5 و به طور متوسط 0,19 اسـت . در نت يجـه نـسبت تـ نش برجاي افقي متوسط به تنش برجاي قـائم ) ) ) K=ν(/1-ν در همـة حـالات كـوچكتر از 1 و بـه طـور متوسط 0,25 اس ت . اين در صورتي است كه K حاصل از روش ها ي تجرب ي كه مب ين اندازه گ يري هاي واقع ي تنش هستند در 94 درصد حالات بزرگتر از 1 و در نزد يك سطح زم ين تا بيش از 4 م ي رسد . اين هشداري است كه از روش ثقلي جهت تخمين تنش بر جاي افقي استفاه نشود . بـه علـت نياز به يك رابطة جامعي كه از طريق آن بتوان K را به راحتي تخمين زد، كليه گـروه هـاي نتـا يج انداره گيري تنش برجا از كشور هاي مختلف تحليل آماري شدند . رابطه اي كـه بـر كل يـ ه نتـا يج واقعي تطبيق دارد و به سادگي قابل كاربرد است، ارائه شد .

كلمات كليدي:

تخمين، تنش برجاي قائم، افقي، ضريب پواسون

سومين كنفرانس مكانيك سنگ ايران-1386

نويسنده: